Wat is histamine intolerantie?

Histamine intolerantie is een relatief onbekende, maar steeds vaker erkende aandoening waarbij het lichaam moeite heeft om overtollige histamine af te breken. Dit kan leiden tot diverse klachten die vaak moeilijk te herleiden zijn. In deze blog vertel ik in grote lijnen over wat histamine is, hoe histamine intolerantie kan ontstaan, wat de symptomen zijn en welke behandelmogelijkheden er zijn.

Wat is histamine?

Histamine is een biogene amine die een belangrijke rol speelt in het immuunsysteem, de spijsvertering en het zenuwstelsel. Het komt van nature voor in het lichaam en wordt opgeslagen in mestcellen en basofielen. Bij een allergische reactie of ontstekingsproces komt histamine vrij, wat leidt tot symptomen zoals zwelling, jeuk en roodheid. Daarnaast speelt histamine een rol bij de regulering van de maagzuurproductie en de neurotransmissie in de hersenen.

Hoe ontstaat histamine-intolerantie?

Histamine intolerantie ontstaat wanneer het lichaam niet in staat is om histamine efficiënt af te breken. Dit wordt meestal veroorzaakt door een tekort aan diamine oxidase (DAO), het enzym dat histamine in de darmen afbreekt. Mogelijke oorzaken van een verlaagd DAO-gehalte zijn:

• Genetische aanleg
• Darmproblemen zoals prikkelbare darmsyndroom (PDS), lekkende darm of darminfecties
• Voedingsmiddelen, medicijnen en/of supplementen die DAO remmen
• Overmatige histamine-inname via voeding

Wanneer histamine zich ophoopt in het lichaam, kan dit leiden tot een breed scala aan symptomen.

Symptomen van histamine-intolerantie

De symptomen van histamine intolerantie kunnen variëren per persoon en lijken vaak op allergische reacties. Veelvoorkomende klachten zijn:

• Hoofdpijn of migraine
• Spijsverteringsproblemen zoals diarree, een opgeblazen gevoel en misselijkheid
• Huidreacties zoals jeuk, roodheid of netelroos
• Hartkloppingen of een versnelde hartslag
• Vermoeidheid en duizeligheid
• Opvliegers of temperatuurschommelingen (blozen en rode vlekken)

Omdat deze symptomen ook bij andere aandoeningen voorkomen, kan het lastig zijn om histamine intolerantie te herkennen. Een eliminatiedieet in combinatie met een DAO-test kan helpen om de diagnose te bevestigen.

Kijk hier voor een uitgebreide lijst van klachten en symptomen bij histamine intolerantie en MCAS.

Behandeling en voedingsaanpassingen

De behandeling van histamine intolerantie richt zich op het verminderen van histaminebelasting en het ondersteunen van de afbraak ervan. Dit kan op de volgende manieren:

1. Vermijden van histaminerijke voeding

Bepaalde voedingsmiddelen bevatten veel histamine (of stimuleren de afgifte belangrijk bij MCAS) ervan in het lichaam. Voorbeelden hiervan zijn:

• Gefermenteerde producten zoals kaas, yoghurt, wijn en zuurkool
• Gerookt en bewerkt vlees
• Vis, vooral als deze niet direct na de vangst is ingevroren
• Tomaten, spinazie, aubergine en avocado
• Alcohol, vooral rode wijn en bier

2. DAO-enzym ondersteunen

Het enzym DAO kan ondersteund worden door:

• Het nemen van DAO-supplementen voor de maaltijd
• Het vermijden van DAO-remmende stoffen (voeding, medicatie, supplementen)
• Het eten van voedingsmiddelen rijk aan vitamine B6, koper en zink, die nodig zijn voor de enzymwerking

3. Gezonde darmen

Omdat een groot deel van het DAO-enzym in de darm wordt geproduceerd, zijn gezonde darmen heel belangrijk.

Verschil MCAS, Mastocytose en histamine intolerantie

MCAS, mastocytose en histamine intolerantie worden vaak met elkaar verward, maar zijn verschillende aandoeningen:

• MCAS: Een aandoening waarbij het aantal mestcellen normaal is, maar ze overactief zijn en te veel ontstekingsstoffen vrijlaten.
• Mastocytose: Een zeldzame ziekte waarbij het lichaam te veel mestcellen aanmaakt. Dit kan in de huid voorkomen (cutane mastocytose) of in organen (systemische mastocytose). Bij mastocytose zijn tryptasewaarden bijna altijd verhoogd, terwijl deze bij MCAS meestal normaal zijn.
• Histamine intolerantie: Ontstaat doordat het lichaam moeite heeft met de afbraak van histamine, meestal door een tekort aan het enzym DAO. Bij MCAS speelt het immuunsysteem een rol en kunnen meerdere mestcelmediatoren betrokken zijn, terwijl histamine-intolerantie puur een probleem is met histamineverwerking.

Conclusie

Histamine intolerantie kan een behoorlijke impact hebben op het dagelijks leven en wordt vaak over het hoofd gezien. Door bewust om te gaan met voeding, de darmgezondheid te verbeteren en triggers te vermijden, kunnen klachten aanzienlijk verminderd worden.